De toenemende druk op de zorg vergt een betere inzet van verpleegkundigen. Maar dat dient dan wel gepaard te gaan met de juiste perspectieven en stimuli.
Tekst: Joris Hendrickx
Ellen De Wandeler
Algemeen Coördinator
NVKVV
Escalerende zorgvraag in Vlaanderen
De Wandeler: “De zorgvraag zal de komende jaren exponentieel stijgen. Het aantal 85-plussers zal immers bijna verdriedubbelen tegen 2040. Bovendien wordt de zorg alsmaar complexer. Ouderen hebben gemiddeld acht onderliggende ziektes. We moeten het verpleegkundig beroep daar dus op afstemmen. Dat veronderstelt een verpleegkundige met sterke theoretische en vaardigheidscompetenties en dus een stevige vooropleiding.”
Een nieuw referentiepunt voor verpleegkunde zou een unieke kans zijn om een frisse impuls te geven aan het verpleegkundig beroep.
Verpleegkundigen beter inzetten
“We hebben in België meer verpleegkundigen per 1.000 inwoners dan in veel andere Europese landen. Helaas zetten we die massa niet op de juiste manier in, waardoor een tekort ontstaat. Een KCE studie (2019) toonde aan dat 80% van de verpleegkundigen niet-verpleegkundige taken uitvoert. Het huidige financieringsmodel is zo opgesteld dat woonzorgcentra veel verpleegkundigen mogen aannemen, maar weinig andere profielen. Daarnaast is de huidige lijst met handelingen die zij mogen stellen ruim achterhaald”, vertelt De Wandeler.
De overheid en werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze verpleegkundigen in de beste omstandigheden kunnen werken en dat onze zorg betaalbaar blijft.
“Een nieuw referentiepunt voor verpleegkunde zou dan ook een unieke kans zijn om een frisse impuls te geven aan het verpleegkundig beroep. Door verpleegkundigen enkel nog in te zetten voor zuiver verpleegkundig werk en tegelijk structurele financiering te voorzien voor (zorg)ondersteunend personeel, wordt de maatschappelijke perceptie op ‘zorg’ weer representatief aan de zorgcontext van vandaag en morgen.”
Coördinatie en opvolging in handen van professionals
De Wandeler: “De overheid en werkgevers hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze verpleegkundigen in de beste omstandigheden kunnen werken en dat onze zorg betaalbaar blijft. Dat betekent dat we bepaalde taken meer zullen moeten delegeren. Tegelijk is het belangrijk dat iedereen die rond de zorgvrager werkt opgenomen wordt in het zorgproces.”
We hopen dat ‘zorg’ opnieuw een maatschappelijk kwaliteitslabel wordt waar jonge mensen zich in willen en kunnen onderscheiden.
“De verpleegkundigen kunnen dan de coördinatie van de zorg op zich nemen. Voor elke zorgvrager kunnen zij een (preventief) zorgplan opmaken waarin zij bepalen welke partij iedere nood best kan invullen. De diagnosestelling én opvolging dienen wel uiteraard bij professionals zoals verpleegkundigen en artsen te blijven, zodat de kwaliteit te allen tijde gegarandeerd is.”
Gebrek aan carrièreperspectief in woonzorgcentra
“Door de nieuwe decreten voor woonzorgcentra kan men hoofdverpleegkundigen vervangen door een teamverantwoordelijke die geen verpleegkundige meer hoeft te zijn. Hierdoor wordt het voor bachelor verpleegkundigen minder aantrekkelijk om nog een carrière op te bouwen in een woonzorgcentrum. Deze profielen zijn nochtans cruciaal om de toenemende complexiteit van de zorg in die woonzorgcentra te kunnen opvangen”, aldus De Wandeler.
“Het NVKVV hoopt dat ‘zorg’ opnieuw een maatschappelijk kwaliteitslabel wordt waar jonge mensen zich in willen en kunnen onderscheiden. Dit nieuwe prestige zou het potentieel hebben om ook af te stralen op o.a. de onmisbare zorgkundigen, mantelzorgers en bekwame helpers.”