Diabetespatiënten hebben twee tot vier keer meer kans op een beroerte of een infarct dan andere mensen. Hart- en vaataandoeningen zijn bijgevolg dé belangrijkste doodsoorzaak bij deze groep. Het is daarom cruciaal dat zij grondig gescreend worden en hun levensstijl aanpassen. Meer uitleg door prof. dr. Marc Claeys, voorzitter van de Belgian Heart Foundation en adjunct-diensthoofd Cardiologie in het UZA.
Tekst: Joris Hendrickx
Wat is het verschil tussen diabetes type 1 en 2?
“Diabetes type 1 is het gevolg van insuline die niet of onvoldoende vrijkomt vanuit de alvleesklier. Hierdoor kunnen verschillende organen en spieren de glucose niet opnemen en stijgt het glucosegehalte in het bloed. Men kan hiervoor een genetische aanleg hebben, waardoor patiënten al op jonge leeftijd de diagnose krijgen. Diabetes type 2 komt vooral op oudere leeftijd voor. Bij deze patiënten wordt de insuline wel aangemaakt, maar is de werking daarvan minder goed door een soort van insulineresistentie. Zo krijgt men uiteindelijk een te hoge bloedsuikerspiegel. Bij het ontstaan spelen meerdere onderliggende factoren mee, waarvan overgewicht, weinig beweging en een ongezond voedingspatroon de belangrijkste zijn. Maar ook hier speelt een genetische aanleg mee.”
Welk verband is er tussen diabetes type 2 en hart- en vaatziekten?
“Bij mensen met diabetes die niet of onvoldoende behandeld worden, zal de hoge suikerspiegel ervoor zorgen dat aders sneller verkalken en dichtslibben. Dat kan in alle organen gebeuren, maar waar exact valt niet te voorspellen. In de hersenen kan het leiden tot een beroerte, in de nieren tot nierlijden en nierfalen, in de benen tot pijn en vermoeidheid in de benen, in de hartstreek tot een hartinfarct…”
Bij mensen met diabetes die niet of onvoldoende behandeld worden, zal de hoge suikerspiegel ervoor zorgen dat aders sneller verkalken en dichtslibben.
Waarom merken diabetespatiënten minder snel dat ze ernstige hart- en vaatproblemen hebben?
“Het belangrijkste symptoom van een hartinfarct is een drukkende en aanhoudende pijn in de borst die vaak ook gepaard gaat met zweten. Bij veel diabetespatiënten zijn de zenuwen echter aangetast, met als gevolg dat ze die pijn minder goed of zelfs helemaal niet voelen. Hierdoor worden ze bij kleine infarcten mogelijk niet gealarmeerd. We noemen dat ook wel stille hartaanvallen. Zo wordt heel wat onherstelbare schade veroorzaakt en evolueren zij zonder het te weten naar een ernstig hartfalen.”
Hoe kunnen we die complicaties voorkomen?
“Iedere diabetespatiënt moet niet enkel individueel, maar ook multidisciplinair en breed worden aangepakt. Diabetes is nu eenmaal een systeemziekte die zich in meerdere organen manifesteert. Zo is het cruciaal dat patiënten jaarlijks worden onderzocht door een cardioloog. Die kan dan nakijken of er sprake is van dichtslibbing in de kroonslagaders. Is dat het geval, dan kan men tijdig overgaan tot actie. Daarnaast is het tegengaan van risicofactoren zoals overgewicht, te weinig beweging en een ongezond voedingspatroon cruciaal in de strijd tegen zowel diabetes als hart- en vaatziekten. Ook het aanpakken van een te hoge cholesterol en bloeddruk is extra belangrijk voor patiënten met deze aandoeningen. Diabetespatiënten moeten bovendien een vet- en suikerarm dieet volgen.”
Wist je dat?
– Maar liefst 1 op de 10 Belgen krijgt te maken met diabetes.
– 90% daarvan heeft type 2, 10% type 1.
– Eén op de drie patiënten met hart- en vaataandoeningen heeft ook diabetes.
– Daarvan heeft één op de drie die diagnose echter nog niet gekregen.
Dit artikel werd gerealiseerd met de steun van Boehringer Ingelheim. De uitspraken opgetekend door de journalist verbinden enkel de geïnterviewde.