De uitdagingen in de gezondheidssector zijn groot: de zorgvraag stijgt, terwijl het personeelstekort toeneemt en steeds meer zorgprofessionals uitvallen door een te hoge werkdruk. Desondanks moeten we de toegang tot een veilige en kwalitatieve zorg kunnen blijven garanderen, ook in de toekomst. Medische technologie kan in dat kader helpen om processen te optimaliseren en efficiënter te maken.
Jorien Claes
Medical Affairs Manager bij BD
“Wij investeren continu in innovaties door de hele zorgketen heen”, vertelt Jorien Claes, Medical Affairs Manager bij BD. “We hebben oplossingen om de diagnostiek, het wetenschappelijk onderzoek én het leveren van zorg te verbeteren. Dat laat ons toe om geïntegreerd te werken door het volledige zorgpad heen. We zijn samen met onze zorginstellingen toegewijd aan het faciliteren van een geïntegreerde, kwalitatieve en toekomstbestendige zorg. Zo kunnen geautomatiseerde handelingen in het labo bijvoorbeeld tijd vrijmaken voor personeel om andere taken op te nemen en kunnen we de tijd die nodig is om tot een diagnose te komen, sterk inkorten. Bovendien helpen geautomatiseerde systemen om tot een zo accuraat, betrouwbaar en consistent mogelijk resultaat te komen. Ook artificiële intelligentie (AI) kan de zorg op vele manieren ondersteunen. Zo kan AI de efficiëntie van laboratoria helpen verbeteren en de kwaliteit verhogen door diagnostisch relevante, gestandaardiseerde beelden te leveren voor interpretatie door laboratoriumpersoneel.”
Nieuwe screeningmethode voor baarmoederhalskanker
“De Vlaamse overheid heeft aangekondigd dat het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker in de loop van 2024 zal worden aangepast. Tot nu toe wordt aan vrouwen tussen 25 tot en met 64 jaar aangeraden om elke drie jaar een uitstrijkje te laten nemen. Dat wordt dan onderzocht op afwijkende cellen zodat baarmoederhalskanker in een vroeg stadium kan worden ontdekt. Deze methode wordt ook wel cytologie genoemd”, legt Claes uit. “Volgens de nieuwe regeling zal vanaf de leeftijd van 30 jaar het uitstrijkje eerst moleculair worden onderzocht op de aanwezigheid van hoogrisico Humaan Papillomavirus (HPV), het virus dat zowat 95% van de baarmoederhalskankers veroorzaakt. Indien hoogrisico HPV wordt gevonden, zal het uitstrijkje verder worden gecontroleerd op afwijkende cellen. Deze methode noemt men primaire HPV-screening. Ze is in lijn met het rapport uit 2022 van de Europese Commissie omtrent kankerscreening, waarin ook zelfafname in het comfort van het eigen huis beschreven staat om de deelname van bepaalde doelgroepen te verhogen.”
De Vlaamse overheid heeft aangekondigd dat het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker in de loop van 2024 zal worden aangepast.
Kijken naar Nederland
“In Nederland werkt men al langer op een gelijkaardige manier. BD is daar de nieuwe leverancier voor zowel de testen als de zelfafnamesets. We leveren er een totaaloplossing met een volledig geautomatiseerd systeem dat alle voorbereidende stappen uitvoert, de stalen verwerkt en veertien types van hoogrisico HPV kan detecteren. Daarbovenop bieden we ook oplossingen aan om de aanwezigheid van afwijkende baarmoederhalscellen op te sporen. In dat kader is BD een samenwerking aangegaan met een partner die een digitaal systeem heeft ontwikkeld op basis van AI voor de cytologie van baarmoederhalscellen.”
BD, het BD Logo en alle andere merken zijn eigendom van Becton, Dickinson and Company of zijn verbonden ondernemingen. © 2024 BD. Alle rechten voorbehouden – BD-117909
GETUIGENIS
Al acht jaar primaire HPV-screening in Nederland
Zo’n acht jaar geleden al werd in Nederland primaire HPV-screening ingevoerd als de standaardmethode om baarmoederhalskanker en haar voorstadia te screenen. Intussen blijkt dat er hierdoor sneller en meer hooggradige afwijkingen worden gevonden. We vroegen een klinisch moleculair bioloog naar zijn ervaringen.
Dr. Adriaan Van den Brule
Hoofd van het Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek Pathologie-DNA aan het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch
Eerst HPV, daarna cytologie
Dr. Adriaan Van den Brule, hoofd van het Laboratorium voor Moleculaire Diagnostiek Pathologie-DNA aan het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch: “Sinds de omschakeling testen we uitstrijkjes in eerste instantie op de aanwezigheid van hoogrisico HPV. Daarna gebeurt er een triage op basis van cytologie. Nederlandse vrouwen die niet reageren op de aanvankelijke oproep om een uitstrijkje bij de huisarts te laten afnemen, krijgen de mogelijkheid om een zelfafname aan te vragen. In het nieuwe programma krijgen vrouwen van 30 jaar zelfs direct de zelfafname toegestuurd.”
Nederlandse vrouwen die niet reageren op de aanvankelijke oproep om een uitstrijkje bij de huisarts te laten afnemen, krijgen de mogelijkheid om een zelfafname aan te vragen.
Aanbestedingen vs. algemene kwaliteitsvereisten
Van den Brule: “Uiteraard heeft die ommeslag in Nederland heel wat voeten in de aarde gehad. Zo werd overgestapt van zo’n veertig pathologielaboratoria naar vijf laboratoria, en sinds vorig jaar drie, die verantwoordelijk werden voor de HPV-screening. Er moest ook één HPV-test worden geselecteerd. Omdat er heel wat belangen speelden, werden hiervoor aanbestedingstrajecten opgezet. Hierin verschilt de aanpak in België wel sterk, want bij jullie wordt dit meer open gelaten mits de laboratoria en testen voldoen aan de internationale kwaliteitsvereisten.”