Migraine beperkt mensen in hun functioneren en heeft een grote impact op hun levenskwaliteit. Nieuwe middelen verruimen gelukkig de mogelijkheden om zowel preventief als bij een aanval in te grijpen en zo de impact van deze stoornis te verminderen.
Prof. dr. Koen Paemeleire
Neuroloog gespecialiseerd in hoofdpijnaandoeningen in het UZ Gent
“Vroeger werd migraine vooral als een psychologische of hoofdpijnaandoening beschouwd en behandeld”, vertelt prof. dr. Koen Paemeleire, neuroloog gespecialiseerd in hoofdpijnaandoeningen in het UZ Gent. “Vandaag weten we echter dat het een hersenstoornis is die deels genetisch is bepaald, en waarbij de verwerking van informatie bemoeilijkt wordt. Dat heeft dan tot gevolg dat patiënten regelmatig hoofdpijnepisodes ervaren welke hen dwingen om te rusten. De hoofdpijn is dus slechts één van de symptomen van een groter onderliggend probleem. Daardoor ervaren velen ook een gestoorde prikkelverwerking, cognitieve problemen en concentratiemoeilijkheden tijdens aanvallen.”
Uitdagende diagnose
“Migraine kan niet worden waargenomen met een klassieke hersenscan. Er is immers niets mis met de anatomie of de vorm van de hersenen, maar wel met de functie. Ook is er geen biomarker waarmee we tot een sluitende diagnose kunnen komen. We moeten ons hierdoor baseren op een wereldwijd aanvaarde hoofdpijnclassificatie. Het komt erop aan om de juiste vragen te stellen en zo te kijken of men aan bepaalde criteria beantwoordt om toegang te krijgen tot migrainespecifieke behandelingen. Dat is niet enkel arbeidsintensief, maar vereist ook de nodige kennis”, aldus prof. dr. Paemeleire.
Wist je dat?
Wereldwijd heeft naar schatting zo’n 15% van de bevolking het afgelopen jaar minstens één migraineaanval gehad.
Bij meer dan 15 hoofdpijndagen en minstens 8 migrainedagen per maand spreken we van chronische migraine. Ongeveer 1% van de mensen met migraine lijdt hieraan.
Studies in samenwerking met de WHO tonen aan dat vrouwen tot driemaal vaker last hebben van migraine dan mannen. Dat heeft deels met genetica en deels met oestrogeen te maken.
Bij vrouwen onder de 50 jaar is migraine de belangrijkste oorzaak van een regelmatig onvermogen om normaal te functioneren. Het treft dus veel mensen in de jaren dat ze op het vlak van carrière, familie en sociaal leven het meest actief zijn.
Acute en preventieve behandelmogelijkheden
“We beschikken over zowel aanvalsbehandelingen als preventieve behandelingen. De klassieke aanvalsbehandelingsmogelijkheden zijn ontstekingsremmers en triptanen. De preventieve behandelingen richten zich op het terugdringen van de frequentie van de aanvallen. Daaronder horen onder meer sommige bètablokkers, anti-epileptische middelen en antidepressiva. Die zijn voor een ander doel ontwikkeld, maar werken op de hersenen en kunnen daardoor eveneens een positief effect hebben tegen migraine”, klinkt het. “Daarnaast heeft men intussen ook migrainespecifieke behandelingen ontwikkeld. Zo beschikken we nu over monoklonale (kunstmatige) antilichamen die de werking van het CGRP-eiwit blokkeren. In specifieke situaties worden deze middelen reeds terugbetaald in België. Tegen chronische migraine wordt onder specifieke voorwaarden ook botox terugbetaald.”
Bij migraine is de hoofdpijn slechts één van de symptomen van een groter onderliggend probleem.
Nieuwe klasse van geneesmiddelen
“Zopas kwam een nieuwe klasse van geneesmiddelen op de markt, de zogenaamde gepants, die zich eveneens richten op het CGRP-eiwit en kunnen dienen als aanvals- én preventieve behandeling. Er dient wel goed te worden onderzocht voor welke subgroep deze middelen best worden aangewend. Op dit ogenblik is het wachten op een eventuele terugbetaling”, besluit prof. dr. Paemeleire.
GETUIGENIS
Leven met chronische migraine
Nina had sinds 2022 alsmaar vaker last van hoofdpijn. Dat escaleerde steeds verder tot ze geen dag meer zonder zware hoofdpijn kende. De diagnose: chronische migraine.
“De eerste pogingen van de huisarts om mijn hoofdpijnaanvallen aan te pakken, haalden helaas niets uit. Ik nam aanvankelijk ook enkele weken verlof om uit te sluiten dat de hoofdpijn het gevolg was van stress, werkdruk of een slaaptekort. Daarnaast dronk ik meer water en vermeed ik alle alcohol en cafeïne, om ook die mogelijke oorzaken uit te sluiten. Toch bleef het probleem verergeren. Begin maart 2023 werd ik met onhoudbare pijn opgenomen op spoed. De onderzoeken die daarop volgden, wezen al snel uit dat ik chronische migraine had. Samen met de neuroloog begon ik de zoektocht naar de juiste medicatie. Er is immers veel medicatie voor migraine voorhanden omdat er ook diverse oorzaken zijn. Na heel wat vruchteloze pogingen probeer ik sinds kort een combinatie van CGRP-remmers en een ander medicijn.
Zware impact op professionele en sociale leven
“Mijn leven bestaat momenteel puur uit opstaan, gaan werken en thuis terug in bed kruipen. Ik doe mijn werk erg graag en wil dat dus zeker blijven doen. Het geeft me immers een doel, en dat heb ik mentaal hard nodig. Alle bijkomende activiteiten zoals afwassen, stofzuigen en winkelen, maar ook sociale activiteiten met vrienden of sporten zorgen echter voor een enorme piek van hoofdpijn. Op de dagen dat ik veel hoofdpijn heb, is het bovendien vaak moeilijk om mijn werk goed uit te voeren. Gelukkig zijn mijn familie, vrienden, leidinggevende en collega’s enorm begripvol wanneer ik door mijn hoofdpijn de planning alweer lastminute moet wijzigen. Intussen kwam ik in contact met Hoofd-Stuk vzw. Daar kan ik ervaringen en tips delen met lotgenoten en kan ik als patiënt terecht met al mijn vragen.”
Hoofd-Stuk vzw is een patiëntenvereniging voor mensen met een primaire hoofdpijnproblematiek. Voor meer informatie, ga naar hoofd-stuk.be