We kunnen er niets aan doen. Sinds negen maanden heeft het coronavirus onze samenleving onder druk gezet, en deze langdurige stresstoestand heeft negatieve gevolgen op ons gevoel van welzijn en geluk. Dat is de conclusie van het Nationaal Geluksonderzoek van de Universiteit van Gent.
De levenstevredenheid daalde ten opzicht van verleden jaar en het gevoel van angst steeg. Het is niet alleen ons welzijn dat door stress wordt aangetast. Volgens recente wetenschappelijke onderzoeken kan stress ook schade aan onze mentale gezondheid veroorzaken. Zo is de ziekte van Alzheimer een neurodegeneratieve aandoening. Dat betekent dat bepaalde soorten hersencellen langzaam, geleidelijk en onomkeerbaar vernietigd worden. Een proces dat in eerste instantie leidt tot geheugen- en desoriëntatieproblemen en langzaam evolueert naar dementie.
Zweedse wetenschappers hebben het mogelijke verband tussen stress en deze ziekte onderzocht. Zij hebben vastgesteld dat vrouwen die veel psychisch leed ondervinden een groter risico lopen om de ziekte van Alzheimer te ontwikkelen naarmate ze ouder worden. Amerikaanse neurologen van de Universiteit van Missouri zijn recent tot dezelfde conclusie gekomen: langdurige psychologische stress verhoogt het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer, ook bij mannen.
Schadelijk mechanisme
Hoe kan stress de ontwikkeling van dergelijke neurodegenaratieve ziekte bevorderen? Volgens de specialisten spelen minstens twee factoren een rol. Enerzijds kan het schadelijke effect van stress op de bloedvaten de doorbloeding van de hersenen verslechten en zo de hersencellen verzwakken. Anderzijds produceert het lichaam onder langdurige stress een abnormaal hoge hoeveelheid cortisol, gewoonlijk het ‘stresshormoon’ genoemd. Een teveel aan cortisol kan bepaalde soorten hersencellen, waaronder degene die gewijd zijn aan het geheugen en de ruimtelijke oriëntatie, beschadigen.
Betere weerstand tegen stress
Het is mogelijk om ons organisme op een natuurlijke manier beter te beschermen tegen stress. Verschillende planten hebben de eigenschap om het fysiologisch evenwicht van het lichaam op een zachte manier te herstellen zonder ongewenste effecten te veroorzaken. Zo blijkt het extract van de Withaniaplant een gunstig effect te hebben op mensen die lijden aan chronische stress. Studies bij deze mensen hebben aangetoond dat het toedienen van het plantenextract het niveau van het stresshormoon cortisol met 30% doet dalen. Tegelijkertijd voelden de mensen zich rustiger, minder angstig, ging de slaapkwaliteit omhoog en verbeterde hun concentratievermogen. Twee andere planten, Rhodiola en Eleutherococcus, worden ook grondig bestudeerd in de context van een betere weerstand. Volgens Prof. Roy Upton, Amerikaanse expert in plantaardige farmacologie, vormen die planten een belangrijke hulp in deze stressvolle periode.