In ‘88 riep de WHO 1 december voor het eerst uit als Wereld AIDS Dag. Intussen zijn de behandelingen sterk verbeterd, waardoor mensen die leven met hiv en therapietrouw zijn de ziekte niet meer kunnen overdragen.
Tekst: Joris Hendrickx
Hiv en AIDS doorheen de jaren
Eind jaren ’70 verspreidde een nieuwe dodelijke ziekte zich razendsnel. De ziekte kreeg de naam AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome). In ‘83 werd het achterliggende hiv-virus ontdekt en in ’85 kwam de eerste bloedtest beschikbaar waarmee hiv kon worden gedetecteerd. In ’87 volgde het eerste antiretrovirale middel en in ’88 werd de eerste Wereld AIDS Dag georganiseerd om het brede publiek bewust te maken van de aidsproblematiek.
Sinds ’96 slagen artsen erin om het hiv-virus te onderdrukken met combinatietherapie. In 2001 kwamen meerdere goedkope generische hiv-remmers op de markt die op grote schaal konden worden verspreid, ook in ontwikkelingslanden. In 2007 kwam een pil beschikbaar die drie verschillende hiv-remmers bevatte en slechts één keer per dag moest worden ingenomen.
Sinds 2010 beschikt men bovendien over PrEP (pre-exposure prophylaxis), een preventief middel waarmee voor homomannen de kans om besmet te raken daalt met 44%. Dankzij al deze innovaties kregen de meeste mensen die leven met hiv hun ziekte volledig onder controle.
Er is een directe link met verbeterde gezondheidsresultaten bij degenen die door hun zorgverstrekkers bewust worden gemaakt van U=U.
In 2014 lanceerde UNAIDS de ‘Fast Track’ doelen waarmee het hiv-preventie en -behandeling drastisch wilde uitbreiden om tegen 2030 de hiv-epidemie de kop in te drukken. UNAIDS lanceerde ook de ambitieuze 90-90-90 doelstellingen, waarmee het 90% van mensen met hiv wilde diagnostiseren, 90% daarvan toegang wilde geven tot antiretrovirale therapie en bij 90% daarvan de virale lading wilde onderdrukken tegen 2020.
Door de wetenschappelijke vooruitgang en verbeterde therapieën van de afgelopen jaren kan onderzoek zich nu richten op de langetermijnimpact van de behandeling. De huidige én toekomstige focus ligt op het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met hiv.
Ondetecteerbaar = niet overdraagbaar (U=U)
Wanneer mensen die leven met hiv in behandeling zijn en hierdoor een niet-detecteerbaar niveau van het virus behouden (met een virale lading van minder dan 200 kopieën per milliliter bloed), kunnen ze het virus niet overdragen aan hun seksuele partners.
Zorgverstrekkers dienen de versterkende boodschap van U=U te delen met alle mensen die leven met hiv.
De PARTNER-studie onderzocht in dat kader meer dan 58.000 gevallen van seks zonder condoom, waarbij één partner hiv-positief was en één partner hiv-negatief1. Wanneer de hiv-positieve partner een ondetecteerbare virale lading had, werd hiv in geen enkel geval overgedragen.
Bewustmaking zorgt voor betere gezondheid en levenskwaliteit
Zorgverstrekkers hebben nu een bijkomende reden om mensen die leven met hiv te informeren over U=U. De ‘Positive Perspectives 2’ studie toont immers een directe link met verbeterde gezondheidsresultaten bij degenen die door hun zorgverstrekkers bewust worden gemaakt van U=U.
Maar liefst 66% van deze mensen had gunstigere resultaten dan degenen die meldden dat ze niet werden geïnformeerd1. Bovendien hadden zij ook een grotere kans op een hoge behandelingstevredenheid, een optimale naleving, een zelfgerapporteerde virologische controle en een goede algemene, geestelijke en seksuele gezondheid.
Zorgverstrekkers dienen de versterkende boodschap van U=U dus te delen met alle mensen die leven met hiv, want zo kunnen ze hun gezondheidsresultaten én levenskwaliteit helpen verbeteren.
1 Positive Perspective 2 Report. Accessible online: https://viivhealthcare.com/content/dam/cf-viiv/viiv-healthcare/en_GB/files/29-06-30_PP2_global_results_report.pdf . Last accessed October 2020.
Dit artikel werd geschreven in samenwerking met ViiV Healthcare srl/bv.
Gelieve bijwerkingen te melden aan het Belgisch Centrum voor Geneesmiddelenbewaking voor geneesmiddelen voor Humaan gebruik van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten [email protected] of via de ‘gele fiche’ beschikbaar op www.fagg-afmps.be of aan ViiV Healthcare srl/bv 010/85 65 00.
VU: ViiV Healthcare srl/bv Site Apollo Avenue Pascal, 2-4-6 1300 Wavre Belgium
NP-BE-HVU-WCNT-200006 – October 2020