Zorgdorpen zetten in op drie componenten: gemengde doelgroepen, gemengde woonvormen en gemengde functies. Ondanks de uitdagingen die dit met zich meebrengt levert het vooral ook heel wat voordelen op.
Tekst: Joris Hendrickx
Geert Stroobant
Algemeen directeur van De Heide
Bestuurder van Zorgdorpen
Een gebouw of site mag volgens ons niet worden gestigmatiseerd door de doelgroep die er zit.
Wat houden zorgdorpen precies in?
1. Gemengde doelgroep
“Een gebouw of site mag volgens ons niet worden gestigmatiseerd door de doelgroep die er zit. Door doelgroepen te mengen komen we tot een ongedefinieerde woonsite, in plaats van een zorgsite. Zowel mensen met een beperking, een psychische kwetsbaarheid, een verleden met chronische daklozenzorg als studenten en gezinnen die een deel van de zorg op zich kunnen nemen leven er samen.”
2. Gemengde woonvormen
“Een ander belangrijk aspect is dat we diverse woonvormen aanbieden op één site, van een zeer beveiligde kamer met time-out ruimte tot autonoom wonen in appartementen en studio’s. Ook regulier wonen voor gezinnen met o.a. cohousing en kangoeroe wonen is mogelijk.”
3. Gemengde functies
“Naast de woon- en zorgfunctie kunnen ook bv. volkstuintjes, een cafetaria of zelfs een dierenweide deel uitmaken van de site. Dit hangt af van de mogelijkheden van de site. Het doel is om zo meer inclusiviteit te creëren. Zo is bv. onze site Molenhoeve een aantrekkingspool voor de buurt omwille van zijn cafetaria en volkstuintjes.”
Wat met het financiële plaatje?
“Door verschillende doelgroepen te mengen spreiden we ook de financiële risico’s. We hebben meerdere partners die mensen kunnen doorverwijzen naar ons en ieder hun expertise in het project brengen. Op financieel vlak is deze werkwijze een meerwaarde omdat er geen subsidiëring meer is. De overheid vraagt om voor deze doelgroepen vooral te werken met privékapitaal. Risicospreiding is dan zeer belangrijk.”
Ons doel is om meer inclusiviteit te creëren.
“Een site is overigens pas rendabel vanaf zo’n 30 wooneenheden. Door verschillende kleine doelgroepen samen te brengen creëren we dus voldoende schaalgrootte om het financieel interessant te maken. Als zorgpartner werken we ten slotte sinds kort samen met lokale overheden en het CAW waarbij we subsidies ontvangen indien we bepaalde outcomes kunnen realiseren.”
Wat zijn jullie grootste uitdagingen?
“Voor de regelgeving en de regelluwte vormen een enorme uitdaging. We hebben te maken met veel verschillende overheden en sectoren. De zorgsector is bovendien sterk verkokerd: de geestelijke gezondheidszorg, ouderenzorg, zorg voor personen met een beperking, jongvolwassenen,… Ieder van deze kokers heeft een eigen regelgeving, subsidiëring en logica, ook wat betreft het bouwen van woonvoorzieningen. We moeten al die zaken samenbrengen, en dat maakt het enorm complex.”
“Daarnaast is er de betaalbaarheid. De meeste doelgroepen op onze sites zijn afhankelijk van een leefloon. Dat maakt dat we voor maximum 400 euro per maand een kwalitatieve woongelegenheid moeten kunnen aanbieden, mét eigen keuken en sanitair. Gelukkig kunnen we rekenen op enkele ervaren partners en een bouwpromotor die dat mogelijk maken door met ons mee te denken.”