“De toekomst van de zorg moet evolueren van wat scheelt er met mijn patiënt? naar wat is belangrijk voor mijn patiënt?” Aan het woord is dr. Philippe Vande Velde, huisarts en teamlid van Jong Domus, de jongerenafdeling van huisartsenvereniging Domus Medica.
“Onze zorg wordt complexer en duurder. Hoe beter de diagnostiek en behandelingen, hoe verder we als zorgverlener kunnen gaan. Het heersende idee is dat we alle problemen moeten opsporen en oplossen om patiënten gezond te krijgen, maar patiënten ervaren dat vaak niet zo. Blijft dat ook nog wel haalbaar? Missen we zo niet die dimensie van zorg waarbinnen we de patiënt centraal stellen en ervoor zorgen dat die zich gezond en gehoord voelt? Geen enkele patiënt zal 100% functioneren en zich optimaal voelen. Artsen kunnen ook niet elke tegenslag genezen. Dat lukt nu niet en dat zal nooit lukken. De patiënt mag niet gereduceerd worden tot een lijstje met symptomen en kwalen. Het is aan ons om samen met patiënten te gaan kijken welke gezondheidsproblemen hen in de weg staan om een lang en gezond leven te leiden.”
Onzekerheid en beperkingen
“De maakbaarheid van de mens moet echter ook worden gerelativeerd. Artsen én patiënten moeten leren omgaan met onzekerheid en beperkingen. Streven naar gezondheid zal waarschijnlijk nooit inhouden dat we alle pijn of beperkingen kunnen wegnemen, maar wel dat een patiënt manieren aangeboden krijgt om te kunnen doen wat echt telt. De patiënt moet de regie over zijn of haar eigen leven opnemen, met de zorgverleners als ondersteuning. Scholen, werkgevers en sociale netwerken spelen een belangrijke rol in deze verandering. Mensen moeten verantwoordelijkheid kunnen opnemen voor hun gezondheid, kunnen uitzieken of rouwen zonder doktersattest. Gezonde voeding en voldoende beweging dienen weer vanzelfsprekend te worden. Daarnaast moeten de impact van stress en het hoge tempo in de maatschappij ongetwijfeld aangepakt worden.”
De patiënt mag niet gereduceerd worden tot een lijstje met symptomen en kwalen. Het is aan ons om samen met patiënten te kijken welke problemen hen in de weg staan om een lang en gezond leven te leiden.
Cruciale rol voor opleiding
“Huisartsen moeten zich op hun kerntaken kunnen focussen en voldoening blijven halen uit hun werk. Ze moeten kunnen vertrouwen op collega’s, maar ook autonoom kunnen beslissen. De opleiding moet hen hierin ondersteunen, zowel op het vlak van kennis en vaardigheden als in de persoonlijke ontwikkeling, denk bijvoorbeeld aan aspecten als assertiviteit, teamwerk en omgaan met fouten. De huisarts mag ook niet ingezet worden als controleorgaan of drempel. Een kwaliteitsvolle zorg en een goede therapeutische band blijven essentieel. Artsen moeten hiervoor goed geïnformeerd en ondersteund worden dankzij wetenschappelijk onderzoek en richtlijnen enerzijds en een rationeel en transparant beleid anderzijds.”