Robots die patiënten bijstaan of artsen assisteren aan de operatietafel, nieuwe heupen en knieën die uit de 3D-printer rollen, of straffer nog, organen uit een 4D-printer en chemotherapie in de huiskamer.
We kennen het nu al of kunnen het ons alleszins voorstellen. “Maar wat ons te wachten staat – zelfs de komende tien jaar – daar hebben we geen idee van”, zegt Carine Boonen, Coördinator bij Flanders’ Care.
Als we de zorgsector in Vlaanderen vergelijken met de rest van de wereld, kunnen we nog altijd zeggen dat we goed bezig zijn. In de Euro Health Consumer Index staan we op de vijfde plaats. Ons gezondheidssysteem is genereus.
De meest innovatieve universiteit ter wereld ligt in Vlaanderen en onze Vlaamse strategische onderzoekscentra zoals imec, VIB, VITO en Flanders Make draaien mee aan de wereldtop.
Elke dag opnieuw kunnen we rekenen op uitstekend opgeleide en sterk gemotiveerde zorgprofessionals. De jarenlange investeringen in gebouwen, onderzoek en technologie werpen hun vruchten af. Dat straalt af op de patiënten en hun families, die over het algemeen tevreden tot zeer tevreden zijn met de zorg die ze ontvangen.
Tsunami van innovaties
Het Vlaams beleid zet stevig in op wetenschap en innovatie. De meest innovatieve universiteit ter wereld ligt in Vlaanderen en onze Vlaamse strategische onderzoekscentra zoals imec, VIB, VITO en Flanders Make draaien mee aan de wereldtop.
De innovaties volgen elkaar dan ook razendsnel op. Denk maar aan de smartphone. Amper tien jaar geleden kwam die op de markt. Nu zijn smartphones, smartwatches, tablets of wearables niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven en ook in de gezondheidszorg claimen ze hun plaats.
We kennen nu al betrouwbare apps die onze hartslag monitoren, binnenkort komt een klein toestelletje op de markt dat tijdens de slaap gewoon rond een vinger wordt gewonden en dezelfde data zal leveren als in een slaaplabo en binnen enkele jaren zullen we met sensoren door de huid heen kunnen kijken om vast te stellen hoe het zit met onze bloedwaarden.
Mijn DNA: een zaak van iedereen?
Onderzoekers hebben bepaalde erfelijke vormen van dementie in het vizier of broeden op een kankervaccin dat uitzaaiingen oplost met behulp van eigen kankercellen. Genoomtests zullen de omslag versterken naar een gezondheidszorg die op preventie is gericht. Dat heeft gevolgen voor het statuut van de (pre)patiënt, voor de zorgrelaties en het hele gezondheidszorgsysteem.
We gaan voluit voor innovatie in de gezondheidszorg, maar is alles wat technisch mogelijk is ook wenselijk?
Een burgerforum heeft aangetoond dat burgers bereid zijn hun genoomdata en andere gezondheidsgegevens te delen als dat het algemeen belang ten goede komt, maar ze willen wel in grote mate controle houden over het gebruik van hun gegevens. Zij verwachten transparante processen en hechten belang aan persoonlijke, uitdrukkelijke en geïnformeerde toestemming .
Vooruitgangsoptimisme ?
In de gezondheidszorg leiden innovaties tot euforie. We krijgen de indruk dat alles vroeg of laat mogelijk wordt. We gaan voluit voor innovatie, maar is alles wat technisch mogelijk is ook wenselijk? Innovatieve technologieën kunnen helpen om het welzijn van zowel personen met een zorgnood als hun omgeving te verbeteren, maar technologie is slechts een middel in een totaalaanpak voor kwalitatieve zorg.
Op maat ingepast in een warmmenselijke benadering kan het echter wonderen doen. Daarover grondig nadenken zal niet makkelijk zijn, maar het is nodig. Niet alleen in Vlaanderen, maar samen met de rest van de wereld.