Om de behandeling van ziektes te verbeteren, worden er steeds nieuwe geneesmiddelen ontwikkeld. Maar voor die op de markt komen, worden er eerst klinische studies uitgevoerd. Farmaceutische bedrijven hebben tijdens die fase natuurlijk de medewerking van verschillende deelnemers nodig. Een daarvan is Dylan Evelette. De jongeman vertelt over zijn ervaring met een klinische studie waaraan hij deelnam aan de Pfizer Clinical Research Unit (PCRU) in Brussel.
“De klinische studie kan misschien wel het leven van sommige patiënten veranderen”, vertelt Dylan. “Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen.” De jonge Brusselaar zag een affiche met een oproep voor vrijwilligers op de bus en schreef zich meteen in. “Ik geef al enkele jaren bloed en ik heb er ook al aan gedacht om orgaandonor te worden. Deelnemen aan klinische studies was dus een logische stap voor mij. Ik heb gewoon het callcenter gebeld en zij hebben me op een lijst gezet. Daarna kreeg ik al snel aanbiedingen voor verschillende klinische studies. Ik heb gekozen om deel te nemen aan een studie over een behandeling voor zenuwziekten.”
Het is wettelijk verplicht dat elk nieuw gezondheidsproduct in een strikt kader wordt getest voordat het de toelating krijgt om verkocht te worden. In de eerste fase van zulke klinische studies zijn de deelnemers vaak mensen die niet lijden aan de bestudeerde ziekte of aandoening. Ze worden daarom ‘gezonde deelnemers’ genoemd. “Wetenschappers willen eerst begrijpen hoe het kandidaat-geneesmiddel door het lichaam wordt opgenomen voordat ze de effecten ervan gaan bestuderen op patiënten die de ziekte in kwestie hebben”, legt de jongeman uit.
Veiligheid primeert
Minstens 18 jaar zijn, in goede fysieke en mentale gezondheid verkeren, kunnen aantonen dat je je respectvol kan gedragen als je in een ziekenhuisafdeling moet verblijven (afhankelijk van de studie kan dat soms enkele dagen zijn), enz. Om deel te mogen nemen aan een of meerdere klinische studies zijn er uiteraard enkele voorwaarden. “Ik heb een hele reeks testen moeten afleggen om te controleren of mijn profiel wel overeenkwam met de vereisten voor de studie”, vervolgt Dylan. “Je mag als kandidaat natuurlijk niet in slechte gezondheid verkeren of donkere gedachten hebben. Veiligheid primeert voor de onderzoeksteams.” Dat geldt ook voor de bijwerkingen die samenhangen met de toediening van het bestudeerde product. “Voordat we definitief toezeggen krijgen we volledig transparante informatie over de mogelijke bijwerkingen die tijdens de studie kunnen optreden. We moeten ook een contract ondertekenen waarin alle voorwaarden van de klinische studie staan uitgeschreven. Daarnaast krijgen we ook een telefoonnummer waar we bij het minste probleem naar kunnen bellen nadat we terug naar huis mogen. Alles is van bij de start heel duidelijk. Je wordt echt gerustgesteld, waardoor alles in vertrouwen kan verlopen.
Veel vrijheid
Een tiental dagen in het ziekenhuis blijven, en dan nog eens tien dagen in de dagkliniek met regelmatige controles om Dylan op te volgen. “Ik werd behandeld door een multidisciplinair team dat mijn gezondheid opvolgde nadat ik de prik met de behandeling kreeg. Buiten enkele bloedstalen laten afnemen, mocht ik doen wat ik wilde. De duur van elke studie is anders, maar je kan die tijd wel nuttig besteden. Het is een kalme plek en de verpleegkundigen helpen je bij eender welk probleem. Ik denk dat het bijvoorbeeld voor studenten tijdens de blokperiode een goeie manier is om zich op hun cursussen te concentreren. Deelnemers krijgen bovendien een financiële compensatie voor hun tijd en verplaatsingskosten.”
De Brusselaar probeert anderen te inspireren met zijn ervaringen en verspreidt de boodschap: “Ik spoor mijn vrienden aan om zich te informeren, en mijn jongere broer heeft zich al ingeschreven voor een klinische studie nadat ik hem erover had verteld. Er zijn altijd nieuwe deelnemers nodig. Hoe meer er zijn, hoe meer het onderzoek kan evolueren. Als je echt goed gaat kijken naar de risico’s die verbonden zijn aan die studies, besef je al snel dat die minder doorwegen dan de vooruitgang die met de studie geboekt kan worden op het vlak van medisch onderzoek. En daar kunnen we dus allemaal aan bijdragen.”