Wanneer melanoom in het verleden niet tijdig werd ontdekt en behandeld, dan was de prognose altijd slecht. “Dankzij nieuwe therapieën kan een deel van deze patiënten nu echter worden geholpen”, vertelt prof. dr. Vibeke Kruse, coördinator van het Kankercentrum aan het UZ Gent.
Tekst: Joris Hendrickx
Prof. dr. Vibeke Kruse
Coördinator van het kankercentrum – UZ Gent
“Melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat in de pigmentcellen in de huid. In een vroege fase is de prognose vrij goed en net daarom is een vroegtijdige diagnostiek zo belangrijk. In een vergevorderd stadium is de melanoom verder uitgezaaid naar de lymfeklieren en zelfs de organen. De overleving na een dergelijke diagnose was vroeger vaak minder dan een jaar.”
Doelgerichte therapieën en immunotherapie
“Dankzij nieuwe therapieën kan een deel van deze patiënten nu echter wel worden geholpen. Ten eerste zijn er de doelgerichte therapieën. Deze BRAF- en MEK-remmers richten zich op een specifieke afwijking op celniveau en werken dus enkel maar bij de mensen die zo’n mutatie hebben. Het voordeel hiervan is dat men ze zelf oraal kan innemen, dat ze snel werken en dat ze bij bijna iedereen met een mutatie effect hebben. Maar helaas wordt de kanker er ooit wel resistent voor.”
“We beschikken daarnaast ook over immunotherapie, waarbij we het immuunsysteem kunnen activeren om de kanker te bestrijden. Immunotherapie kan intraveneus worden toegediend bij alle types van gevorderde melanoom. De respons schommelt tussen de 40 en 60%. Als de therapie aanslaat, dan werkt het dikwijls langer dan de doelgerichte therapieën. We kunnen de behandeling soms zelfs stoppen.”
Zorgatlas Melanoom
“We beschikken binnenkort over een ‘Zorgatlas Melanoom’ die ontwikkeld werd met steun van een farmaceutisch bedrijf en de patiëntenorganisatie. Deze werd nagekeken door mij en prof. Brochez, dermatologe aan het UZ Gent. De Zorgatlas bestaat uit afbeeldingen met een korte tekst, waardoor we patiënten gemakkelijker kunnen uitleggen hoe behandelingen werken en waarom ze soms niet werken.”
Melanoompunt vzw
Melanoompunt vzw brengt melanoompatiënten samen op ontmoetingen, familiedagen, bewegingsdagen en studiedagen. Daarnaast heeft de organisatie een actieve besloten sociale mediagroep opgebouwd waar getroffenen elkaar steunen in alles wat hun levenskwaliteit aantast. Psychosociale hulp aan melanoompatiënten en hun naasten is immers cruciaal. De vereniging verspreidt accurate en recente informatie over melanomen en gaat dieper in op snel evoluerende therapieën. Ze zet zich bovendien in voor preventie door te wijzen op de gevaren van blootstelling aan de zon en zonnebankgebruik. Tot slot vertegenwoordigt de vzw patiënten bij overheden, zorginstellingen en farmaceutische bedrijven.