Immunotherapie biedt heel wat perspectieven voor patiënten met bepaalde soorten kanker. Jean-Pascal Machiels, diensthoofd Medische Oncologie van het Universitaire Ziekenhuis Saint-Luc (Koning Albert II Instituut) vertelt ons over een nieuwe baanbrekende technologie binnen de immunotherapie: BiTE.
Tekst: Philippe Van Lil
Jean-Pascal Machiels
Diensthoofd Medische Oncologie – UZ Saint-Luc
Hoe helpt immunotherapie om kankercellen op te ruimen?
“Het principe bestaat erin het lichaamseigen immuunsysteem te stimuleren om de tumor te elimineren, op min of meer dezelfde manier als waarop het lichaam een griepvirus elimineert. Op het oppervlak van kankercellen bevinden zich kleine stukjes eiwit, de zogenaamde tumorantigenen. T-lymfocyten, witte bloedcellen die gespecialiseerd zijn in het vernietigen van kankercellen, kunnen deze tumorantigenen herkennen.”
“We weten al 25 jaar dat die T-cellen bestaan, maar de belangrijkste revolutie van de afgelopen jaren in de oncologie is dat we hebben ontdekt wat de reactie van het immuunsysteem afremde.”
Hoe komt het dat ons immuunsysteem onvoldoende reageert op kankercellen?
“Kankercellen hebben verschillende mechanismen om aan het immuunsysteem te ontsnappen. Er werden bijgevolg veel benaderingen klinisch onderzocht om het herkennen van de tumoren door het immuunsysteem te stimuleren.”
Een van de mogelijkheden om tumoren te herkennen is BiTE-technologie (Bi-Specific T Cell Engagers)
“Een van de mogelijkheden is BiTE-technologie (Bi-Specific T Cell Engagers). Het gaat om moleculen die zijn ontwikkeld om zowel een T-cel-receptor als een tumorspecifiek antigen dat in overexpressie op de tumorcel aanwezig is, te herkennen. In de natuurlijke fysiologie ligt het niet voor de hand om de kankercel en de T-cel die deze kan doden met elkaar in verband te brengen.”
“Daarom werd een molecule ontwikkeld die helpt om ze aan elkaar te koppelen. Je moet het doel kennen: als je het type van de betrokken eiwitten niet hebt geïdentificeerd, kun je geen efficiënte molecule creëren.”
Wat is het werkingsmechamisme van een BiTE?
“Wanneer de lymfocyt wordt geactiveerd, kan hij een aantal eiwitten afgeven, zoals perforine. Dit eiwit perforeert de tumorcellen en vervolgens worden andere eiwitten vrijgegeven waardoor de cel wordt vernietigd. Zodra deze lymfocyt geactiveerd is, kan hij zich niet alleen vermenigvuldigen om andere tumorcellen te doden, maar ontstaat er ook een geheugen voor dit specifieke tumorantigen. Als er ooit een tumorcel met hetzelfde antigen verschijnt, zal hij deze dus eventueel opnieuw kunnen elimineren.”
