Een goede en snelle diagnostiek is een enorme meerwaarde in de strijd tegen infectieziekten, dat heeft de huidige coronapandemie meer dan ooit duidelijk gemaakt. Maar ook bij tal van andere aandoeningen mag het belang van diagnostiek niet worden onderschat.
Tekst: Joris Hendrickx – foto’s: Jonas Roosens
“COVID-19 heeft het belang aangetoond van een gezonde bevolking. Zonder gezonde mensen heb je immers ook geen gezonde economie en maatschappij”, vertelt Anna-Maria Heuchel-Reinig, Managing Director bij Roche Diagnostics Belgium. “Tegelijk is meer dan ooit bewezen hoe diagnostiek het verschil kan maken in het ondersteunen van die algemene gezondheid.”
“Vanuit onze specialisatie in pharmaceuticals en diagnostics engageert Roche zich ten volle om deze pandemie te helpen beëindigen. Op zeer korte tijd ontwikkelde ons R&D-team maar liefst veertien diagnostische oplossingen voor COVID-19, een proces dat normaal twee jaar in beslag neemt. Daarnaast konden we ook onze productie en logistiek snel opschalen, en dit ondanks de zeer strikte wetgeving waar we binnen onze sector in moeten werken. Met dank aan onze mensen die deze marathon bleven verderlopen tegen de snelheid van een sprint.”
Streven naar betere COVID-diagnostiek
“Het is intussen duidelijk dat COVID-19 ook in de toekomst een bedreiging zal blijven”, vervolgt Heuchel-Reinig. “Daarom zullen we onze R&D-inspanningen verderzetten en zelfs intensifiëren. Zo willen we de verspreiding van het virus helpen tegen te houden én nieuwe varianten zo snel mogelijk detecteren. We beschikken hierdoor over diverse types van testen voor verschillende fases van de pandemie. Diagnostiek zorgt nu eenmaal voor de data die cruciaal zijn om de verspreiding en mutaties van het virus snel te identificeren en op te volgen.”
“De eerste test lanceerden we al in januari 2020, samen met een partner”, vult Peter Branders, Market Manager infectious diseases and screening bij Roche Diagnostics Belgium, aan. “De focus lag toen volledig op detectie. Afhankelijk van de veranderende noden van patiënten en de samenleving tijdens de pandemie brachten we daarna nog diverse testen op de markt waarmee we een bijkomende toegevoegde waarde konden bieden. Zo kwamen we ook met antilichaamtesten om te zien of iemand eerder al was blootgesteld aan het virus. Vervolgens ontwikkelden we point of care-testen (antigeensneltesten) die eender waar konden worden toegepast.”
“Daarna investeerden we sterk in onderzoeken om te kijken of onze reeds bestaande testen de varianten eveneens konden detecteren én kwamen we met specifieke testen om de diverse varianten te identificeren. Tot slot creëerden we ook digitale oplossingen zoals een coronapaspoort om onze diagnostische oplossingen te ondersteunen.”
Infectieziekten als bedreiging voor volksgezondheid
“Ook vóór COVID-19 waren infectieziekten al zeer aanwezig en vormden ze een grote bedreiging voor de volksgezondheid. Net als mijn collega ben ik ervan overtuigd dat dat ook in de toekomst zo zal blijven”, benadrukt Branders. “Er zijn immers heel wat nieuw opkomende infectieziekten, maar ook reeds bestaande ziekten die wereldwijd opnieuw aan kracht winnen, denk bijvoorbeeld aan de mazelen.”
“Een van de redenen hiervoor is de globalisering. De COVID-pandemie heeft aangetoond hoe snel een infectieziekte zich wereldwijd kan verspreiden vanuit een ander continent. Daarom zal men in België bijvoorbeeld bloeddonoren die in bepaalde regio’s op reis zijn geweest beginnen te screenen op het West Nijlvirus.”
“Infectieziekten zijn meestal niet erg zichtbaar. Dat geldt ook voor COVID-19, waarbij veel dragers geen of bijna geen symptomen hebben. Hierdoor weten zij niet dat ze de ziekte dragen en kan het virus zich dus ongemerkt verder verspreiden. Tot slot is er ook de opkomst van de antivaxbeweging die door het WHO zelfs is geïdentificeerd als een bedreiging voor de wereldwijde gezondheidszorg.”
Wist je dat?
Iedere drie seconden sterft er wereldwijd iemand aan een infectieziekte. Dat komt neer op meer dan tien miljoen mensen per jaar.*
Van alle aandoeningen hebben infectieziekten de tweede zwaarste ziektelast, na cardiovasculaire aandoeningen.*
Maar liefst zes van de tien gezondheidsbedreigingen op de lijst van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn gerelateerd aan infectieziekten.*
25% van de in-vitrodiagnostiek markt is gerelateerd aan infectieziekten.*
* Deze cijfers dateren van voor de COVID-pandemie.
Meerwaarde van diagnostiek voor hele gezondheidszorg
Heuchel-Reinig: “De detectie, monitoring, preventie en behandeling van infectieziekten blijft dus zeer belangrijk. Daarom wil Roche zich op dat vlak verder engageren om de samenleving te ondersteunen met innovatieve oplossingen.”
“De meerwaarde van goede diagnostiek voor onze gezondheidszorg is als gevolg van COVID duidelijker dan ooit, maar beperkt zich uiteraard niet tot deze pandemie alleen. Diagnostiek levert de informatie die nodig is om in het algemeen gezonder te kunnen leven en betere behandelingen te kunnen aanbieden. Het is cruciaal om levens te redden en ernstige complicaties te vermijden bij tal van infectieziekten. Maar liefst 70% van de beslissingen in de gezondheidszorg zijn gebaseerd op in-vitrodiagnostiek. Goede beslissingen beginnen nu eenmaal bij een solide, accurate, betrouwbare en vroege diagnose.”
“Een ander voorbeeld is het humaan papillomavirus (HPV), een infectieziekte die baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Een vroege screening hiervan kan levens redden. Ieder jaar worden wereldwijd 570.000 vrouwen gediagnosticeerd met baarmoederhalskanker. Ongeveer 311.000 vrouwen sterven er jaarlijks aan, terwijl een vroege screening en behandeling nochtans perfect mogelijk zijn”, aldus Heuchel-Reinig.
Branders: “Meer dan 99,7% van de gevallen van baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door HPV. In België zijn er 643 nieuwe diagnoses per jaar en jaarlijks sterven er 220 vrouwen aan deze ziekte in België. Een combinatie van vaccinaties en een snelle screening en behandeling tegen HPV zou dat kunnen vermijden. Hetzelfde geldt voor HIV: hoe sneller het wordt vastgesteld, hoe effectiever de behandeling en hoe beter de prognose voor de patiënt. Maar ook in de opvolging van patiënten tijdens hun behandeling speelt diagnostiek een cruciale rol.”