Voor patiënten met COPD (chronische obstructieve longziekte) zijn er niet zo gek veel behandelingen beschikbaar die de longfunctie verbeteren. Longvolumereductie is er daar een van en biedt ook goede vooruitzichten. Al komt lang niet iedere patiënt ervoor in aanmerking.
Prof. dr. Stephanie Everaerts
Pneumologie UZ Leuven
Bij een longvolumereductie proberen artsen om het “teveel” aan lucht dat in de longen van de COPD-patiënt gevangenzit, te verminderen. “We hebben daar twee technieken voor”, zegt prof. dr. Stephanie Everaerts, adjunct-kliniekhoofd Pneumologie van het UZ Leuven. “Vooreerst kan dit door endobrochiale kleppen in de long te plaatsen. Dat zijn een soort ventieltjes die in slechts een richting werken: ze laten lucht uit de long, maar ze houden lucht die de long wil binnengaan, tegen. Een tweede mogelijkheid is het operatief verwijderen van de meeste beschadigde longdelen. Dat is wel een ingrijpendere procedure, met een langere hersteltijd. We geven momenteel, als het technisch kan, de voorkeur aan het plaatsen van kleppen.”
Veelbelovende resultaten bij meerderheid van patiënten
Geen enkele medische ingreep biedt 100% succesgarantie, maar toch leidt deze behandeling doorgaans tot veelbelovende resultaten, zegt dokter Everaerts. “Ongeveer 70% van wie de behandeling ondergaat, houdt er ook duidelijk positieve effecten aan over. Dat gaat over verbeterde longfuncties en het feit dat men grotere inspanningen aankan, maar ook over een betere algehele levenskwaliteit. Na één jaar is minstens 1 van die effectennog bij ongeveer 80 procent van die patiënten aanwezig. Dat is dus toch wel een duidelijke vooruitgang.”
Een belangrijk aandachtspunt is wel dat lang niet elke COPD-patiënt in aanmerking komt voor een longvolumereductie. “Ze moeten verschillende technische onderzoeken en scans ondergaan om goed in te schatten dat deze aanpak hun zal helpen en dat het technisch mogelijk is”, legt de dokter uit. De patiënten moeten uiteraard ook gemotiveerd zijn, de juiste medicatie gebruiken en een aangepast revalidatieprogramma volgen. Leeftijd speelt echter geen rol: ook oudere patiënten komen dus in aanmerking.
Zo’n 70% van de behandelden ervaart duidelijk positieve effecten.
Meer bekendheid nodig voor effectieve behandeling
Ingrepen voor longvolumereductie bestaan al enkele decennia, maar de endobronchiale klepjes worden maar sinds begin 2020 terugbetaald door het RIZIV. “Daarom wordt deze techniek nog maar een jaar of vijf toegepast in ons land”, aldus dokter Everaerts. “In België zijn er naar schatting elk jaar een vijftigtal van dit soort bronchoscopische procedures. Dat brengt ook mee dat veel patiënten, maar ook artsen, er nog niet zo bekend mee zijn. Het is nochtans zeer belangrijk dat patiënten op tijd worden doorverwezen, zodat tijdig aan de behandeling begonnen kan worden.” Ondertussen staat de medische wereld ook niet stil. Voor patiënten die niet voor een longvolumereductie in aanmerking komen en bijvoorbeeld vooral last hebben van infecties en ontstekingen, zitten er behandelingen in de pijplijn die ook hen zullen kunnen helpen. “Dat gaat dan over de zogenaamde biological therapies”, zegt dokter Everaerts. “Ook die zijn veelbelovend, maar het is voorlopig nog toekomstmuziek.”
