Atopische dermatitis is een ontstekingsziekte die vooral gekenmerkt wordt door een onhoudbare jeuk en/of rode eczeemvlekken. Om de levenskwaliteit van patiënten te verbeteren beschikken artsen sinds enkele jaren gelukkig over een ruim arsenaal aan innovatieve therapieën.
Prof. dr. Jan Gutermuth
Diensthoofd Dermatologie bij UZ Brussel en Sint Maria Ziekenhuis, Halle
Welke impact heeft atopische dermatitis op de levenskwaliteit?
“Door de zware jeuk kunnen patiënten moeilijk slapen, wat een grote impact heeft op het mentale welzijn, schoolprestaties en professionele activiteiten. De rode eczeem gaat dan weer gepaard met een uitdroging van de huid en een grotere vatbaarheid voor infecties. Vooral in de plooien van de ellebogen, knieën en hals zorgt dit voor roodheid, natte plekken, bulten en korsten. Het gevolg is dikwijls schaamte en een beperking van sociale activiteiten omwille van stigmatisatie.”
Waaruit bestaan de klassieke behandelingen?
“De behandeling start volgens de Europese richtlijnen steeds met cortisonezalf. Dat combineren we vervolgens zo snel mogelijk met hydratatie van de droge huid en het verstevigen van de huidbarrière. We beschikken ook over immunomodulatoren. Dat zijn zalven die vrij zijn van cortisone en dus langdurig kunnen worden gebruikt in het gezicht en de genitale gebieden.”
“Indien dat niet werkt, kunnen we lichttherapie toepassen. Hoewel deze therapie internationaal wordt erkend, wordt ze in België helaas niet terugbetaald. Vervolgens is er de medicatie die het immuunsysteem moduleert.”
Welke innovaties bieden nieuwe vooruitzichten voor patiënten?
“We beschikken sinds enkele jaren over twee nieuwe groepen van middelen: biologica en janus kinase inhibitoren. Biologica zijn antilichamen die zich richten tegen de ontstekingsstoffen van het immuunsysteem (bv. interleukine 4 en 13). Deze inspuitingen slagen erin om de jeuk en ontsteking voor meerdere weken of zelfs maanden te verminderen en de huidbarrière te verbeteren.”
Cijfers om uit te lichten:
– Atopische dermatitis is één van de meest frequent voorkomende huidziekten.
– In België lijdt minstens 3% van de volwassen bevolking en 10 tot 20% van de kinderen aan atopische dermatitis.
– De ziekte manifesteert zich meestal in de kindertijd en kan tot op volwassen leeftijd voortduren; zeldzamer is dat ze op middelbare leeftijd of zelfs bij ouderen kan beginnen.
“De kinase inhibitoren zijn tabletten die de signalen van een brede groep van interleukines naar de cellen op een efficiënte manier remmen. Op die manier kunnen we eveneens de jeuk en de inflammatie snel onder controle krijgen. Hun werking is wel van kortere duur dan die van biologica, waardoor men ze regelmatig moet innemen.”
“Mits het vinden van het juiste product en behandelschema slagen we er met deze middelen in om de ziekte ook bij zwaar aangetaste patiënten beter onder controle te krijgen, frequent ook met minder nevenwerkingen dan bij de klassieke behandelingen. Ook kan frequent een onrechtstreekse positieve invloed op comorbiditeiten, zoals astma, hooikoorts of depressie worden opgemerkt. Zo kunnen we veel meer patiënten helpen dan tien jaar geleden en kunnen we hun levenskwaliteit duidelijk verbeteren.”
230857 – Augustus 2023