Hij acteert, grapt en zingt in tv-series en films, op de theaterplanken en in culturele centra. Maar acteur Ben Segers (49) heeft ook een andere kant: hij worstelt met een bipolaire stemmingsstoornis. “De laatste jaren herken ik de signalen beter, maar ik blijf waakzaam.”
© FOTO’S: KRIS VAN EXEL
Hoe heeft die bipolaire stemmingsstoornis zich voor het eerst geuit?
“Rond mijn zeventiende merkte ik in bepaalde periodes dat er ‘vreemde’ gedachten in mijn hoofd zaten. Ik zat in mezelf opgesloten, voelde me neerslachtig en had melancholische gevoelens. Het was vooral vervelend dat ik die gedachten niet kon plaatsen. Wanneer je iemand dierbaar verliest, weet je waarom je verdriet hebt. Bij mij was er geen aanleiding of reden. Daardoor hield ik die gevoelens voor mezelf. Ik sprak er niet over met mijn ouders of vrienden. Ik deed me anders voor dan hoe ik me voelde: ik trainde mezelf om vrolijk te lijken.”
Wanneer heb je beseft dat er echt iets aan de hand was?
“Op mijn 32ste werden die negatieve periodes heftiger. Ze volgden elkaar sneller op. Bovendien begon mijn omgeving te merken dat ik me niet goed voelde. Ik ben bij verschillende psychologen geweest, maar vond de juiste woorden niet om mijn gevoel te beschrijven. Uiteindelijk ben ik bij een psychiater terechtgekomen die de juiste diagnose stelde. Ik bleek een lichte vorm van bipolaire stemmingsstoornis te hebben. Meestal wissel je dan tussen depressie en uitgelatenheid. Ik bleek vooral in het eerste te zitten. Op zijn aanraden ben ik met medicatie gestart.”
Ik voelde me vaak zonder reden neerslachtig en had melancholische gevoelens. Tot voor de diagnose was het vooral vervelend dat ik die gedachten niet kon plaatsen.
Neem je ook vandaag nog medicatie om de juiste balans te vinden?
“Ja, al durf ik – met medeweten van mijn psychiater – op goede momenten de medicatie enkele dagen over te slaan. Door ouder te worden, herken ik ook steeds beter de signalen. Al blijf ik waakzaam: de medicatie heb ik altijd binnen handbereik. Bovendien heb ik geleerd om beter naar mijn lichaam te luisteren. Ik weet wat ik nodig heb. Zo is voldoende rust enorm belangrijk. Hoe beter ik uitgerust ben, hoe minder vatbaar ik ben voor een slechte periode.”
Is er een specifieke oorzaak van je aandoening vastgesteld?
“Een bipolaire stemmingsstoornis kan erfelijk zijn, maar dat hoeft niet per se. Al komen er wel symptomen voor bij enkele familieleden. Dankzij de psychiater heb ik vooral leren aanvaarden dat ik deze vorm van kwetsbaarheid in me heb. Ik heb een lange zoektocht doorgemaakt om te achterhalen vanwaar ze komt. Tegelijk leerde ik accepteren dat er soms geen pasklaar antwoord is. Ook je opvoeding, karakter of bepaalde omstandigheden kunnen aan de basis liggen.”
Als acteur krijg je te maken met verschillende opdrachten en projecten. Is dat niet extra moeilijk als je bipolair bent?
“De combinatie met mijn job werkt goed. Als acteur moet je jezelf vaak aan de kant zetten en in de huid van iemand anders kruipen. Dat kan soms een hulpmiddel zijn, maar het kan ook veel energie kosten. Er zijn periodes geweest waarin ik me heel neerslachtig voelde en me naar het werk moest slepen. Ik wilde vooral niet aan collega’s tonen dat ik me slecht voelde.”
De combinatie met mijn job werkt goed. Als acteur moet je jezelf vaak aan de kant zetten en in de huid van iemand anders kruipen. Dat kan soms een hulpmiddel zijn.
Enkele jaren terug ben je met je aandoening naar buiten gekomen. Moet het taboe doorbroken worden?
“Absoluut. Nadat ik in een interview over mijn bipolaire stoornis had gesproken, kreeg ik veel mails en berichten van mensen die zich herkenden in mijn verhaal. Ze waren blij dat ik er zo openlijk over getuigde. Ik had dat niet verwacht, dus dat deed me wel iets. Het thema komt de laatste jaren ook steeds meer aan bod, wat een goede zaak is. Toch zal het altijd een beetje taboe blijven, want het is niet plezierig om met je negatieve gevoelens naar buiten te komen. Ook omdat mensen uit je omgeving niet altijd weten hoe ze moeten reageren. Toch wil ik iedereen het advies geven om erover te blijven praten, dat is enorm belangrijk. Zoek zeker een psychiater of psycholoog op, iemand die je kan helpen.”
Zou je ooit een project doen rond bipolariteit? Het verwerken in een theaterstuk bijvoorbeeld?
“Voorlopig heb ik geen plannen in die richting. Ik heb geen behoefte om mijn kwetsbaarheid en ervaringen in een voorstelling te stoppen. Weet je, het is best leeaar. Als je niet weet dat ik deze kwetsbaarheid heb, zal je het ook niet merken. Ook mijn gezin focust zich er niet op. Onder meer door de medicatie is het misschien minder zichtbaar. Actief lotgenoten opzoeken doe ik evenmin. Al mogen ze me altijd op de koffie vragen.” (glimlacht)
Het is niet plezierig om met je negatieve gevoelens naar buiten te komen. Toch wil ik iedereen het advies geven om erover te blijven praten, dat is enorm belangrijk.