Hoewel verpleegkundigen onmisbaar zijn in de zorgsector, blijven ze op verschillende drempels botsen. Welke deze zijn en hoe ze opgelost kunnen worden, leggen Emy Kool, dr. Marieke Geijsels en dr. Gunther d’Hanis van Domus Medica, uit.
“Meer en meer mensen in onze maatschappij lijden aan een chronische aandoening zoals diabetes, hartproblemen, geestelijke problemen,… Bovendien hebben mensen vaak meer dan één aandoening, wat de zorg complex maakt. Ze worden dan ook door verschillende (para)medici – zoals thuisverpleging, kinesist en psychotherapeut – behandeld en opgevolgd.
Centraal in deze zorg staat de huisartsenpraktijk. Door de huidige organisatie van ons zorglandschap is de zorg die de huisarts kan bieden, echter vaak reactief (de arts kan zijn patiënt enkel verzorgen als de patiënt zelf een probleem meldt) en versnipperd (de verschillende zorgverleners hebben geen toegang tot elkaars patiëntendossier, wat de uitwisseling van essentiële informatie bemoeilijkt). Het kunnen inzetten van een verpleegkundige in de huisartsenpraktijk binnen een duidelijk juridisch en financieel kader is een essentiële stap om deze complexe zorg kwalitatief te organiseren.”
Meer betrokkenheid
“Internationaal wordt de samenwerking tussen huisarts en verpleegkundige al jaren erkend als meerwaarde voor een kwalitatieve huisartsgeneeskunde. Zo worden noodzakelijke controles zoals een ECG en spirometrie meer systematisch uitgevoerd in praktijken met een verpleegkundige, en zijn er meer volledige en actuele medische dossiers. Wanneer de verpleegkundige zich actief inzet voor preventieve en chronische zorg, zijn patiënten meer betrokken bij hun eigen zorg. Hierdoor halen zij vaker hun therapeutische doelen, zijn ze meer tevreden over hun opvolging, krijgen ze minder af te rekenen met complicaties en daalt het aantal ziekenhuisopnames. De samenwerking met een verpleegkundige in de huisartsenpraktijk ontzorgt ook de huisarts die zich hierdoor kan concentreren op zijn kerntaken. Essentieel in een context van artsenschaarste.”
De samenwerking met een verpleegkundige in de huisartsenpraktijk ontzorgt de huisarts, die zich hierdoor kan concentreren op zijn kerntaken. Essentieel in een context van artsenschaarste.
Praktische drempel
“In de praktijk zien we soms nog koudwatervrees bij huisartsen om hun taken te delegeren aan een verpleegkundige. De belangrijkste drempel is niet de wil, maar de afwezigheid van een duidelijk juridisch en financieel kader. Binnen de huidige nomenclatuur is het voor verpleegkundigen in loondienst van een huisartsenpraktijk tot op heden niet mogelijk om prestaties aan te rekenen. Bovendien hebben verpleegkundigen niet de nodige bevoegdheid in het elektronische medische dossier. Dat is noodzakelijk om hun taak uit te voeren. Ook voor artsen is er voor veel taken, cruciaal om complexere zorg in samenwerking te organiseren, geen vergoeding voorzien. Goede zorg voor patiënten in samenwerking tussen huisarts en verpleegkundige valt of staat met die randvoorwaarden.”
Fundamentele investeringen zijn nodig
“Het is tragisch dat huisartsen in het streven naar kwalitatieve en patiëntgerichte zorg op de drempels van het beleid botsten. We zien dat sommige huisartsenpraktijken gedwongen worden om in de grijze zone te opereren. Enkel om hun patiënten de meerwaarde van een praktijkverpleegkundige te kunnen bieden. Het is dus dringend nodig om die randvoorwaarden zo in te richten dat een verpleegkundige in elk type huisartsenpraktijk aan de slag kan. Er worden wel degelijk stapjes in de juiste richting gezet, maar een meer fundamentele investering is nodig. Dan bouwen we aan sterke huisartsenpraktijken die de steeds groeiende en complexe noden van patiënt en samenleving kunnen opvangen. En aan een eerste lijn die de druk op de ziekenhuizen vermindert en personen met chronische ziekten de kwaliteit van zorg biedt waar zij recht op hebben.”