Carry Goossens (65) kennen we als de vrolijke Oscar uit FC De Kampioenen, maar hij speelde ook al serieuzere rollen in onder meer Code 37 en Professor T. Ook in het echte leven laat hij zich weleens van zijn serieuzere kant zien. Zo is hij sinds 2017 peter van de Alzheimer Liga Vlaanderen.
Tekst: Sandra Gasten – Foto’s: Kris Van Exel
Waarom heeft u zich voor de Alzheimer Liga geëngageerd?
“Een jaar geleden heb ik voor de eerste keer de voorstelling ‘Vergeet mij niet’ in het Fakkeltheater in Antwerpen gespeeld. Het stuk vertelt het verhaal van de vriendschap tussen de gepensioneerde leerkracht Herman, die aan het dementeren is, en zijn kleinzoon Stan.”
“Ik heb die rol aanvaard, omdat ik in mijn jeugd bij vrienden veel grootouders met de ziekte van Alzheimer heb gezien. Ik zag wat die voor de families betekende.”
“Toen we de eerste voorstelling in april vorig jaar speelden, zijn er medewerkers en leden van de Alzheimer Liga komen kijken. Jan Van Rompaey was toen tien jaar peter van de vzw en wilde dat peterschap doorgeven. De liga is toen naar mij gekomen.”
“Dementie, in al zijn vormen, kan iedereen overkomen en komt door de vergrijzing steeds vaker voor. Als bekende Vlaming draag ik graag mijn steentje bij om de ziekte nog meer bekend te maken.”
Heeft u zelf al vaak met de ziekte te maken gekregen?
“In mijn familie komt dementie gelukkig niet voor, maar ik zie het wel vaker bij vrienden en kennissen opduiken. Door mijn peterschap lees ik er ook meer over en ga ik geregeld – als mijn drukke agenda het toelaat – naar lezingen van de Alzheimer Liga.”
Ik wil blijven acteren tot het fysiek echt niet meer gaat of tot ik de teksten niet meer kan onthouden.
“Zo heb ik op de Werelddag van Dementie vorig jaar een interessante speech gehoord over wat er juist met onze hersenen gebeurt in het geval van dementie. Heel verrijkend, omdat ook weinig mensen weten wat dementie juist betekent.”
Boezemt de ziekte u als acteur geen angst in?
“Absoluut. Een acteur leeft van tekst en spraak. Als dementie mij overkomt, kan ik mijn job niet meer uitoefenen. Dementie is voor een acteur een van zijn ergste nachtmerries.”
“Toen ik in mijn jonge jaren nog bij het Antwerpse Reizend Volkstheater speelde, was een van mijn collega’s Leo Rozenstraten. Op zijn 63ste heeft die de eerste tekenen van dementie gekregen. Ik heb toen de paniek in zijn ogen gezien toen hij het moeilijk kreeg om teksten te onthouden.”
“Onlangs kwam ook het verhaal van mijn collega-acteur Michel Van Dousselaere naar boven. Hij lijdt aan afasie, een zeldzame vorm van dementie. Hij beseft nog alles, maar is niet meer in staat om het in woorden uit te drukken. Verschrikkelijk wat hem nu overkomt.”
Het toneelstuk ‘Vergeet mij niet’ gaat begin 2019 weer op tournee. Heeft u veel research voor dat stuk gedaan?
“Een acteur speelt deels op kennis, maar ook deels op buikgevoel. Ik heb ooit eens een afdeling met dementerenden bezocht. Veel mensen wisten niet wie ik was, maar herkenden mij wel als Oscar.”
“Als acteur heb ik altijd de reflex om mensen te bestuderen: hoe reageren ze, welke gelaatsuitdrukkingen hebben ze of wat is hun lichaamstaal? En uit die ontmoetingen heb ik veel geleerd om dit stuk te kunnen spelen.”
“Ik heb ook de documentaire over de dementerende countryzanger Glenn Campbell gezien. Een prachtig document is dat. Zo’n dingen helpen mij om mijn rol op te bouwen.”
“Na de voorstellingen vorig jaar kwamen heel wat leden van de Alzheimer Liga mij zeggen: ‘Carry, je hebt alle fasen in het proces van dementie perfect vertolkt. Het klopt als een bus.’ Dat was wel een compliment natuurlijk.”
Waarom moeten mensen naar het stuk komen kijken?
“Het is een boeiende voorstelling met een boodschap. Als je met dementerende mensen in contact komt, is het belangrijk om in hun wereld proberen binnen te stappen. Blijf niet vasthangen in je eigen wereld, want dan valt elke communicatie weg.”
“In de voorstelling speelt Anne De Winne de verpersoonlijking van het begrip dementie. Ze is fysiek aanwezig op de scène, maar maakt geen deel uit van de realiteit van de andere personages.”
“Je voelt haar aanwezigheid enorm. Hoe meer de dementie toeslaat, hoe dichter ze bij de opa komt.Tot ze elkaar op het einde omhelzen, een metafoor om te duiden dat de dementie en de persoon één zijn geworden.”
“Dementie is een vreselijke ziekte: ze neemt je karakter over. Maar mensen met dementie zijn niet per se ongelukkig, ze leven gewoon in een andere realiteit.”
Hoop je dat je zelf nog lang actief zal kunnen blijven?
“Zeker. Ik ben op mijn 65ste nog altijd heel actief in de televisie- en theaterwereld en moet dus nog veel teksten van buiten leren. Maar goed ook. Door de activiteit van je hersenen te blijven stimuleren, blijf je functioneren.”
Als je met dementerende mensen in contact komt, is het belangrijk om in hun wereld proberen binnen te stappen. Blijf niet vasthangen in je eigen wereld, want dan valt elke communicatie weg.
“Hersenen kan je vergelijken met een spier die in beweging moet blijven. Ik heb nu al opdrachten tot begin 2020 en ik kijk ernaar uit om die te gaan doen. Ik ben intussen wel de ‘bompa’ van de set, maar ik doe het nog altijd met grote goesting.”
“Ik wil blijven acteren tot het fysiek echt niet meer gaat of tot ik de teksten niet meer kan onthouden. Mijn vrouw stimuleert me daar gelukkig ook in. Maar wanneer het niet meer zou lukken, stop ik. Ik wil mijn leven in schoonheid eindigen en me niet vastklampen aan de laatste strohalm.”
Heb je met je vrouw al afspraken gemaakt mocht een van jullie fysiek of mentaal beginnen te sukkelen?
“Ja, we hebben al het een en ander besproken en op papier gezet voor het geval we problemen zouden krijgen. Wanneer mijn levenskwaliteit niet meer goed is, wil ik dat er een einde aan wordt gemaakt.” “Ik heb wel een meer fatalistische visie op het leven dan mijn vrouw. Mijn vrouw is yogalerares en veel meer met gezondheid en voeding bezig dan ik, maar ze begrijpt mijn beslissing wel. Ik wil vooral gelukkig zijn en niet ongelukkig worden door een bepaalde levensstijl te hanteren om per se 90 jaar te worden.”
