De menopauze is een belangrijke, maar vaak onderschatte fase in het leven van vrouwen. Prof. Herman Depypere, gynaecoloog bij UZ Gent, legt uit wat de impact is, bespreekt de taboes die nog steeds rond dit onderwerp hangen en licht verschillende behandelingsmogelijkheden toe.
Prof. Herman Depypere
Gynaecoloog UZ Gent
“In de loop van de afgelopen 150 jaar is de levensverwachting van vrouwen bijna verdubbeld, van 46 jaar naar bijna 86 jaar. De leeftijd waarop de eicelreserve opraakt en de menopauze intreedt, is echter vrijwel onveranderd gebleven. Vrouwen leven daardoor tegenwoordig 30 tot 36 jaar zonder de productie van vrouwelijke hormonen, wat grote gevolgen heeft voor hun gezondheid en welzijn. Veel vrouwen ervaren klachten zoals opvliegers, vaginale droogte, gewrichtspijn en slaapstoornissen. Ongeveer 70% van de vrouwen ondervindt symptomen tijdens de menopauze, en bij een aanzienlijk deel zijn deze klachten ernstig genoeg om het dagelijks leven te verstoren.”
Taboesfeer
“Hoewel de menopauze een natuurlijke fase is, rust er nog steeds een taboesfeer rond het onderwerp. Vroeger was de menopauze iets wat slechts een klein deel van de bevolking doormaakte. Nu raakt het echter elke vrouw, en dat vaak op een moment dat ze midden in hun carrière staan. Dit taboe zorgt er ook voor dat veel klachten onder de radar blijven, zoals osteoporose, een aandoening waarbij de botten zwakker worden. Osteoporose is een stille ziekte waar 600.000 vrouwen in België mee te maken hebben. Het is zelfs een grotere bedreiging dan borstkanker, want het leidt tot verlies van autonomie, het sneller breken van botten en meer opnames in zorginstellingen.”
Met de juiste begeleiding en behandelingen kunnen vrouwen ook na de menopauze nog een hoge levenskwaliteit behouden.
“Naast fysieke klachten heeft de menopauze ook een grote impact op de seksualiteit van vrouwen. Door de afname van hormonen worden de vaginale slijmvliezen droger en verliest de huid elasticiteit, wat seksueel contact pijnlijk kan maken. Dat kan natuurlijk een invloed hebben op de intimiteit binnen een relatie.”
Behandelingen en oplossingen
“Gelukkig zijn er verschillende behandelingen beschikbaar die de symptomen van de menopauze kunnen verlichten. Een gezonde levensstijl met voldoende beweging kan helpen, maar voor veel vrouwen is dat niet voldoende. Hormoonvervangende therapie, waarbij bio-identieke hormonen worden toegediend, kan voor veel vrouwen verlichting bieden. Deze hormonen kunnen worden toegediend via de huid, bijvoorbeeld met transdermale gels of sprays, waardoor de lever minder belast wordt en er geen pieken in de hormoonspiegels ontstaan. Naast hormoontherapie is nu ook een nieuw medicijn beschikbaar, namelijk een NK-antagonist die zich specifiek richt op het reguleren van opvliegers. Deze behandeling is veelbelovend, maar we hebben er nog niet dezelfde lange ervaring mee als met de transdermale gels die we al meerdere decennia toepassen.”
Samen naar een gezonde menopauze
“Eén van de grootste misverstanden rond de menopauze is dat veel vrouwen denken dat de menopauze maar een paar jaar duurt – meer dan 60% van de Belgen denkt dat de menopauze een tijdelijk fenomeen is. Het wegvallen van de hormonen is echter blijvend en heeft een langdurige impact op het lichaam. Dat maakt het des te belangrijker om de juiste informatie te verstrekken en vrouwen goed te begeleiden in deze fase van hun leven. Hoewel de menopauze niet te voorkomen is, kunnen vrouwen door een combinatie van aanpassingen in hun levensstijl en medicamenteuze behandelingen hun klachten verlichten.”
Hormoonvervangende therapie, waarbij bio-identieke hormonen worden toegediend, kan voor veel vrouwen verlichting bieden.
Shared decision making
“Elke vrouw is uniek is en er bestaat geen standaardbehandeling. Shared decision making, waarbij de vrouw samen met haar arts beslist welke behandeling het beste bij haar past, is cruciaal. Het is belangrijk dat vrouwen weten welke opties er zijn, zodat ze een weloverwogen keuze kunnen maken die bij hun levensstijl en klachten past. Met de juiste begeleiding en behandelingen kunnen vrouwen ook na de menopauze nog een hoge levenskwaliteit behouden.”
