Met een eigen R&D-afdeling zet het klinisch labo AML sterk in op innovatie in de moleculaire diagnostiek. Eén pijler zijn de HPV-testen. “Met behulp van AI-software kunnen we het humaan papillomavirus sneller opsporen”, zeggen klinisch bioloog apr. dr. Kaat Kehoe en moleculair bioloog prof. dr. Davy Vanden Broeck.
Het HPV-virus kan tot baarmoederhalskanker leiden. Een vroegtijdige opsporing ervan is dus van levensbelang.
Bijna iedereen krijgt ermee te maken: het humaan papillomavirus (HPV). Hoewel dit vaak onschuldig is, leidt het toch jaarlijks bij zo’n vijfhonderd vrouwen in België tot baarmoederhalskanker. “Het HPV-virus wordt via seksueel contact overgedragen en nestelt zich in de cellen van je huid of slijmvliezen. Meestal verdwijnt het gelukkig vanzelf, maar bij sommige mensen blijft het in het lichaam, waardoor er afwijkende cellen groeien en ze een risico lopen om baarmoederhalskanker te ontwikkelen”, legt Vanden Broeck uit.
HPV-varianten
Voor iemand baarmoederhalskanker ontwikkelt, gaat daar een periode van gemiddeld tien tot vijftien jaar over, maar is sommige gevallen gebeurt dit ook sneller. Vroegtijdige opsporing kan dus van levens-belang zijn. Als screeningsmethode is het ‘uitstrijkje’ het bekendst. “Daarbij gaat het laboratorium onder de microscoop op zoek naar afwijkende cellen”, legt Kehoe uit. “Vijftien jaar geleden zag ons labo echter in dat het beter was om het virus dat de ziekte veroorzaakt op te sporen, in combinatie met de zoektocht naar afwijkende cellen. De opsporing van het virus gebeurt via een PCR-test. De meeste labo’s detecteren enkel of je HPV hebt of niet, maar wij sporen daar-naast ook de individuele HPV-varianten op. Dat is nuttig, want de ene variant heeft immers een hoger risico op de ontwikkeling van kanker dan de andere.”
Automatische vergelijking
AML gaat nog een stap verder. “We ontwikkelden, in samenwerking met een Vlaams bedrijf, software die op basis van artificiële intelligentie (AI) HPV-gegevens kan interpreteren”, vervolgt Vanden Broeck. “Wij onderzoeken de aanwezigheid van achttien HPV-varianten. Dat betekent dat we per per-soon achttien curves moeten bekijken. De AI-software maakt die berekeningen voor ons. Zo kunnen we sneller en objectiever mensen die eerder een hoog risico op kankerontwikkeling hebben, onderscheiden van mensen met een laag risico. Zo kunnen men-sen beter opgevolgd en begeleid worden.”
Wetenschappelijk onderbouwd
AML is één van de grootste klinische laboratoria in Vlaanderen. Daarnaast maakt het deel uit van het Nationaal HPV-referentie-center, samen met UZ Gent en Sciensano. Het besteedt veel aandacht aan innovatie en ontwikkeling dankzij een eigen R&D-afdeling. “Daarin gaan we op zoek naar nieuwe manie-ren om het HPV-virus beter op te sporen én op te volgen”, besluit Kehoe. “We doen dat vanuit een wetenschappelijke invalshoek: we hebben sterke banden met de academische wereld en wonen wetenschappelijke conferenties bij om onze bevindingen met andere onderzoeksgroepen uit te wisselen.”
